هدف

بررسی انگیزش فردی و بین فردی در پروژه های مشارکتی

روش

شرکت کنندگان 211 نفر(24 ساله) اکثریت محصل بودند که در سطوح کارشناسی و آغاز کارشناسی ارشد در کلاس های روانشناسی تربیتی دانشگاه بزرگ میدوسترن[1] ثبت نام کرده بودند. از این دانشجویان 146 نفر زن و 59 نفر مرد بودند و 9 نفر جنس شان را مشخص نساخته بودند و همه به جز سه نفر سفید پوست بودند. دانشجویان به صورت داوطلبانه در طول کلاس های آموزشی شان به پرسشنامه ای که شامل نشان دادن دو جفت تصویر فرضی درباره ی یادگیری مشارکتی[2] بود، پاسخ دادند. این تصاویر در پنج عامل اسنادی[3] متنوع بود، که از این قرار است: پیامدهای پیشرفت[4](موفقیت در مقابل شکست)، توانایی شخصی[5](بالا در مقابل پایین)، کوشش شخصی[6](بالا در مقابل پایین)، توانایی همکار[7](بالا در مقابل پایین) و کوشش همکار[8](بالا در مقابل پایین).

پیامدهای پیشرفتِ توانایی شخصی، و کوشش فردی به عنوان عوامل بین فردی[9] تلقی گشته و توانایی همکار و کوشش همکار به عنوان عوامل درون فردی[10] تلقی شدند. با 32 ترکیب ممکن از این 5 متغیر، 8 شکل مختلف از پرسشنامه ایجاد شد و هر یک از شرکت کنندگان در این مطالعه به چهار طرح فرضی که به صورت تصادفی ترتیب داده شده بود، پاسخ دادند.

آنها متعاقبِ هر طرح به تعدادی از سئوال هایی که تعامل موثر با موقعیت را در مقیاسی شش بخشی  اندازه گیری می کرد، پاسخ می دادند. به منظور بررسی عاطفه نسبت به خود[11]، از دانشجویان خواسته شد که احساس احتمالی شان درباره خود را بر اساس سهم خویش در پروژه، در مورد متغیرهای غرور[12]، شرمندگی[13] و گناه[14]، اندازه گیری نمایند. همچنین به منظور بررسی عاطفه نسبت به همکار[15]، از دانشجویان خواسته شد که احساس های احتمالی خود را در مورد همکارشان بر اساس سهم همکار در پروژه در مورد متغیرهای خشم[16]، ترحّم[17] و قدردانی[18] اندازه گیری نمایند. در خصوص اندازه گیری انتظارات افراد درباره موفقیت در آینده، از دانشجویان پرسش گشت که "اگر شما در آینده برای کار با همان همکار در یک پروژه ی مشابه باشید، رتبه تان در پروژه ی دوم را با پروژه اول چگونه مقایسه می کنید"؛ پاسخ ها از "بطور معناداری بالا تا بطور معناداری پایین" مرتب شده بود.

نتایج

این پیش بینی که "شکست ناشی از فقدان توانایی، به انتظاراتی مشابه برای عملکرد آینده منجر خواهد شد"، تایید گشت. در حالیکه این پیش بینی که " شکست ناشی از فقدان توانایی، به ایجاد حس شرمندگی و ترحّم درباره ی همکار منجر می شود" حمایت نشد. بر خلاف انتظار، اثر اصلی توانایی همکار بر انتظارات آینده، دیده شد؛ بدین صورت که به وسیله ی مشارکت، هنگامیکه همکاران به عنوانِ "بالا در توانایی در مقابل پایین" توصیف شده بودند، بهبود بیشتری در رتبه ی آینده پیش بینی می شد.

همانطور که انتظار می رفت اثرات معناداری برای ترحّم و خشم یافته نشد؛ تعامل معناداری بین توانایی خود و توانایی همکار یا بین توانایی خود و کوشش همکار وجود نداشت.

این پیش بینی نظری که "موفقیتِ ناشی از تواناییِ خود به ترحّم بیشتر منجر خواهد شد"، تایید نگشت و اما این پیش بینی که "تواناییِ خود بر انتظارات آینده تاثیر نخواهد گذاشت" تایید شد.

بر خلاف انتظارات، نتایجی که توانایی همکار را بررسی کردند اثر معناداری در مورد قدردانی نشان دادند؛ این مورد نشان داد که دانشجویان دارای شریکی با توانایی بالا بطور معناداری قدردانی بیشتری در مورد همکار خویش احساس می کردند.

همانگونه که انتظار می رفت اثر معناداری در مورد انتظارات آینده پیدا نشد؛ تعامل معناداری بین توانایی خود و توانایی همکار یا بین تواناییِ خود و کوشش همکار وجود نداشت.

اثرات مهم معناداری در مورد ترحّم و انتظارات آینده دیده شد؛ بدین صورت که طبق انتظارات، دانشجویان با کوشش بالا در مقایسه با دانشجویان دارای کوشش پایین، بطور معناداری ترحّم بیشتری احساس کرده و انتظار بهبود کمتری در رتبه شان داشتند.

همچنین طبق پیش بینی ها، دانشجویان با همکاران دارای کوشش بالا بطور معناداری قدردانی بیشتری احساس می کردند اما بر خلاف انتظارات این دانشجویان در مقایسه با دانشجویان دارای همکارانی با کوشش پایین، انتظار بهبود بیشتری در رتبه های آینده ی خویش داشتند.

تعامل معناداری بین کوششِ خود و توانایی همکار، یا بین کوششِ خود و کوششِ همکار وجود نداشت.

بحث

روی هم رفته انگیزش بطور تنگاتنگی به کوشش مربوط است تا توانایی. هیجان های فردی[19] شامل ترحّم، شرمندگی و گناه به کوشش مربوط بودند، نه به توانایی. هیجان های بین فردی[20]، دربرگیرنده ی هم خشم و هم قدردانی به کوشش مربوط بودند. انتظارات برای پیامدهای آینده ی پروژه ها نیز به کوشش مربوط بودند اگرچه همیشه به همین صورت که پیش بینی شده بود، نبود. زمانی انتظارات برای بهبود در پروژه های آینده در بالاترین وضع قرار داشت که دانشجویان کوشش پایینی را نشان داده بودند اما همکاران آنها دارای کوشش بالایی بودند. توانایی همکار درباره ی شکست[21] نیز مهم بود، اینگونه که دانشجویان با همکاران دارای توانایی بالا، انتظار پیشرفت بیشتری از دانشجویان با همکاران دارای توانایی پایین داشتند. این نتایج نه تنها تلویحات مهمی در مورد اهمیت ساخت نظامی از مسئولیت پذیری در مورد کوشش دانشجویان در پروژه های مشارکتی دارد، که نیز از این نظر مهم است که دانشجویان حامی، مسئولیت شان را نسبت به دیگران درک کرده و آنگونه که باید و شاید رفتارشان را بطور مناسب نظارت کرده و تنظیم کنند. بعلاوه مهم است که دانشجویان مهارت های لازم به منظور بازشناسی[22] و فراهم سازی بازخورد[23] مناسب که دربرگیرنده ی هیجان های شان است را بیاموزند. زیرا هیجان ها می تواند زمانیکه از همسالان برای اشتراک مساعی درخواست شده است، به عنوان راه انداز هم برای رفتارهای ساختاری[24] و هم برای رفتارهای غیرساختاری[25] بکار گرفته شود. همچنین نتایج این پژوهش به درست کردن دغدغه های کسانی که عقیده دارند که گروه بندی هایی با توانایی های نا متجانس در خردترین وضع در سطح دانشکده ممکن است دارای پیامدهایی منفی برای دانشجویان باشد، کمک کند. از دیدگاه اسنادی، دانشجویان دارای توانایی پایین، متعاقبِ شکست، شرمندگی را تجربه نخواهند کرد، شاید به این خاطر که شکست به اشتراک گذاشته شده است. بعلاوه دانشجویان گماشته شده با همکاران دارای توانایی پایین، نه انتظارات پایین تری برای موفقیت در آینده داشتند، و نه نسبت به همکاران دارای توانایی پایین احساس خشم می کردند. یک دغدغه ی احتمالی آن است که دانشجویان نسبت به همکاران دارای توانایی پایین احساس ترحّم نکنند، که ممکن است ناشی از سیرت پایین آنها برای کمک کردن به یادگیری همکاران شان باشد. در هر حال، بطور کلی، پیامی که از نتایج این پژوهش پدیدار می گردد آن است که تلاش، نقش مهم تری را هم در هیجان ها و انتظارات مثبت و هم در هیجان ها و انتظارات منفی بازی می کند.

ترجمه: س. سیادت

Reference:

Peterson, S. E., & Schreiber, J. B. (2006). An attributional analysis of personal and interpersonal motivation for collaborative projects. Journal of educational psychology, 98, 777-787.

[1] Midwestern university

[2] Collaborative learning

[3] Attributional factors

[4] Achievement outcome

[5] Personal ability

[6] Personal effort

[7]Partner"s ability

[8] Partner"s effort

[9] Between-subjects factors

[10] Within-subjects factors

[11] Affect toward self

[12] Pride

[13] Shame

[14]Guilt

[15] Affect toward partner

[16] Anger

[17] Pity

[18] Gratitude

[19]Personal emotions

[20] Interpersonal emotions

[21] Failure

[22] Recognize

[23] Feedback

[24] Constructive

[25] Deconstructive